Strefa wiedzy
Kiedy następuje przedawnienie długu?
Jako wierzyciel możesz dochodzić swoich praw i odzyskiwać zaległe płatności zarówno poprzez negocjacje i mediacje, jak i na drodze sądowej. Pamiętaj jednak, że z czasem dług może ulec przedawnieniu. Wówczas odzyskanie należności stanie się bardzo mało prawdopodobne. Co możesz zrobić, aby tego uniknąć? Sprawdź, na czym polega przedawnienie długu i kiedy ono następuje.
Co to jest przedawnienie długu?
Kontrahent spóźnia się z płatnością, a ty nie możesz uzyskać informacji, kiedy twoja należność trafi na konto. To dość powszednia sytuacja dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Bądź jednak ostrożny, bo w takich momentach nie możesz czekać zbyt długo, ponieważ dług może ulec przedawnieniu. Co to dokładnie oznacza? W artykule 117 kodeksu cywilnego (Dz.U.2022.0.1360) zostało wyjaśnione, że wszelkie roszczenia ulegają z czasem przedawnieniu. Wynika to z tego, że po upływie określonego czasu dłużnik zgodnie z prawem może uniknąć konieczności uregulowania zaległej płatności.
Co ważne, dłużnik może z własnej woli spłacić zadłużenie nawet po upłynięciu terminu przedawnienia. Oznacza to, że przedawnienie dotyczy przede wszystkim wierzyciela. W końcu to on się zastanawia, jak skutecznie odzyskać pieniądze. Z tego powodu termin przedawnienia jest dla niego tak istotny. Przekroczenie go może oznaczać stratę zaległej płatności bez możliwości ubiegania się o naprawienie szkody. Jeśli więc oczekujesz na płatność, a twój kontrahent unika spłaty długu, niezwłocznie działaj. Inaczej twoja należność może się przedawnić.
Po jakim czasie przedawnia się zadłużenie?
Na szczęście prawo daje dość długi czas na dochodzenie roszczeń. W polskim ustawodawstwie istnieją dwa terminy, po których dług przestaje być egzekwowalny, czyli możliwy do odzyskania przez wierzyciela. Artykuł 118 kodeksu cywilnego (Dz.U.2022.0.1360) precyzuje, po jakim czasie przedawnia się zadłużenie. Co do zasady wszystkie długi przedawniają się po sześciu latach. Wyjątek stanowią roszczenia o świadczenia okresowe oraz te z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Wówczas przedawnienie zaległej płatności od kontrahenta następuje po trzech latach.
Warto przy tym wspomnieć, od jakiego momentu liczy się przedawnienie długu. Bieg terminów rozpoczyna się bowiem z dniem następującym po dacie wymagalności zobowiązania. Jeśli więc termin płatności na fakturze był wyznaczony na 15 czerwca 2023 roku, to od dnia następnego, tj. 16 czerwca 2023 roku, możesz liczyć czas do przedawnienia. Co istotne, przedawnienie długu następuje zawsze ostatniego dnia roku kalendarzowego. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy od terminu płatności nie minęło mniej niż dwa lata. Wówczas przyjmuje się ostatni dzień kolejnego roku.
Czy komornik może egzekwować dług przedawniony?
Po upływie sześciu lat następuje przedawnienie długu. Nie oznacza to jednak, że jako wierzyciel pozostajesz bez szans na odzyskanie swoich pieniędzy. Każde zadłużenie, które zostało zasądzone na twoją korzyść w toku postępowania sądowego i ma tzw. klauzulę wykonalności, możesz przekazać do kancelarii komorniczej. Windykacja długu u komornika jest możliwa w każdym momencie, nawet jeśli dług uległ już przedawnieniu. Dzieje się tak, ponieważ komornik nie jest zobowiązany do ustalenia zasadności ani wymagalności zaległego zobowiązania.
Przedawnienie długu u komornika nie istnieje. Oznacza to, że komornik może egzekwować każdy dług, nawet ten przedawniony. Pamiętaj jednak, że dłużnik może wtedy bronić się przed egzekucją, powołując się na przedawnienie długu. Działanie to musi nastąpić z jego inicjatywy. W tym celu dłużnik może wytoczyć powództwo przeciwegzekucyjne, które ma na celu uchylenie tytułu wykonawczego. Dopóki tego nie zrobi i skutecznie nie wykaże, że dług w istocie uległ przedawnieniu, komornik będzie mógł prowadzić windykację zaległej płatności na wniosek wierzyciela. Dopiero po uzyskaniu korzystnego dla dłużnika wyroku sądu komornik odstąpi od windykacji wierzytelności.
Czy chwilówki ulegają przedawnieniu?
Długi z tytułu krótkoterminowej pożyczki, zwanej potocznie chwilówką, również mogą ulec przedawnieniu. Zwróć uwagę na to, że chwilówki są udzielane przez bank lub instytucję pozabankową. W każdym z tych wariantów masz do czynienia z przedsiębiorstwem, a nie z osobą fizyczną. Oznacza to, że termin przedawnienia chwilówki to trzy lata. Jest on stały, niezależnie od tego, czy chwilówka została udzielona tobie, czy też twojej firmie. Dodatkowym argumentem przemawiającym za krótszym terminem przedawnienia jest to, że chwilówka jest świadczeniem okresowym, ponieważ jest spłacana w ratach.
Dowiedz się więcej o długach z odroczonym terminem płatności.
Przedawnienie długu z tytułu pożyczki krótkoterminowej, czyli tzw. chwilówki, następuje trzy lata po ostatecznym terminie spłaty zadłużenia. Zasada liczenia terminu przedawnienia chwilówki jest taka sama jak w przypadku innych długów. Pożyczka krótkoterminowa przedawnia się ostatniego dnia roku kalendarzowego, po okresie nie krótszym niż dwa lata, a nie dłuższym niż cztery. Jeśli więc ostatnia rata miała zostać opłacona 20 lutego 2023 roku, to dług ulegnie przedawnieniu dopiero 31 grudnia 2026 roku. Aby usprawnić proces windykacji, możesz skorzystać z wygodnych rozwiązań, takich jak aplikacja WinGO.pl, która pozwoli ci szybko zgłosić swoje roszczenie.
Kiedy następuje przedawnienie długu po zmarłej osobie?
Śmierć dłużnika istotnie wpływa na możliwość odzyskania należnych pieniędzy. Co możesz zrobić, jeśli nie udało ci się wyegzekwować należnej płatności, a dłużnik zmarł? Z odpowiedzią przychodzi kodeks cywilny, który reguluje kwestie dziedziczenia długów. Najczęściej spadek przypada bliskim krewnym, choć mogą go otrzymać również inne osoby na podstawie testamentu. Po śmierci spadkodawcy dziedziczy się nie tylko majątek, lecz także jego długi. Od tego momentu to spadkobiercy odpowiadają za spłatę twojej wierzytelności.
Gdy sąd w wyniku prowadzonej sprawy stwierdzi nabycie spadku, dług przechodzi na osoby, które przyjęły go po osobie zmarłej. Jeśli odrzuciły one spadek w całości, nie możesz egzekwować od nich zaległej płatności. Jeśli jednak spadkobiercy przyjęli majątek wraz z zadłużeniem, np. wprost, wówczas do pięciu lat możesz dochodzić wobec nich swoich roszczeń. Osoby dziedziczące po zmarłym dłużniku nie muszą mieć wiedzy o zadłużeniu, aby egzekucja była skuteczna. W tym celu wystarczy, że masz tytuł wykonawczy dla swojej należności oraz potwierdzenie stwierdzenia nabycia spadku po dłużniku.
Co zrobić, aby dług się nie przedawnił?
Wierzyciel i dłużnik mają rozbieżne dążenia, ale w niektórych sytuacjach udaje się znaleźć przestrzeń porozumienia. Opóźnienie w spłacie nie zawsze wynika ze złej woli dłużnika. Warto więc podejmować próby pozasądowego porozumienia się w sprawie spłaty długu. Nawet jeśli nie będą one skuteczne, zawsze możesz podejmować próby negocjacji z dłużnikiem w toku postępowania sądowego. Jest to istotne szczególnie z punktu widzenia wierzyciela, ponieważ wszelkie porozumienia dotyczące zmiany warunków spłaty zadłużenia będą skutkowały wznowieniem biegu terminów. Dzięki temu dług przedawni się po trzech lub sześciu latach od dnia zapłaty, który został ustalony w toku mediacji.
Jeśli jako wierzyciel chcesz uniknąć przedawnienia długu, zadbaj o sprawną windykację. Kaczmarski Inkasso umożliwia konsultacje z ekspertami z dziedziny odzyskiwania wierzytelności, a także świadczy usługi windykacyjne. Pozostawiając należną płatność w dobrych rękach, nie tylko zwiększasz szansę na pomyślne zakończenie sprawy, lecz także możesz poświęcić zaoszczędzony czas na rozwój swojej firmy. Specjaliści do spraw windykacji z pewnością przyspieszą i usprawnią proces odzyskania zaległej płatności, co istotnie zmniejszy ryzyko jej przedawnienia.