Czym jest i jak przebiega licytacja komornicza?

Na czym polega licytacja komornicza?

Do egzekucji komorniczej może dojść wtedy, gdy dłużnik nie spłaci swojego zobowiązania w terminie określonym w umowie lub wyroku sądowym. Komornik ma prawo zająć majątek dłużnika, np. jego wynagrodzenie, konto bankowe, ruchomości lub nieruchomości (tzw. zajęcie komornicze), by spłacić dług wierzycielowi.

Licytacja komornicza może więc być przykrą konsekwencją unikania lub braku możliwości uregulowania swoich zobowiązań. To nic innego jak publiczna sprzedaż nieruchomości lub ruchomości przeprowadzona przez komornika sądowego na podstawie wyroku sądu bądź innego tytułu egzekucyjnego z klauzulą wykonalności (obowiązkową w obu przypadkach).
W jakim celu przeprowadza się licytację komorniczą?
Jej celem jest zajęcie lub sprzedaż majątku dłużnika, by w ten sposób spłacić jego długi i zaspokoić wierzycieli. Dłużnicy muszą się więc liczyć z tym, że ich długi mogą nieść ze sobą bardzo poważne konsekwencje utraty np. mieszkania, domu, maszyn czy pojazdu.

Jak odbywa się licytacja komornicza?

Przeprowadzenie licytacji komorniczej musi odbywać się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Cała procedura obejmuje kilka etapów:

1. Ogłoszenie licytacji – komornik ogłasza licytację m.in. na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej, a także na stronie i tablicy ogłoszeń Sądu Rejonowego. W ogłoszeniu znajdują się informacje o przedmiocie, miejscu i terminie licytacji, cenie wywoławczej oraz innych warunkach udziału.
2. Wpłata wadium – aby uczestniczyć w licytacji, należy wpłacić wadium (najczęściej 10% ceny wywoławczej) na konto komornika. To pewnego rodzaju zabezpieczenie dla realizacji przyszłej transakcji – podkreśla zamiary i potwierdza zdolność finansową zainteresowanego do zakupu przedmiotu licytacji.
3. Przeprowadzenie licytacji – przeprowadza się ja publicznie w określonym miejscu i terminie. Uczestnicy licytują, podnosząc cenę od ceny wywoławczej. Licytacja trwa do momentu, gdy nikt nie zaoferuje wyższej sumy. Przebijać można o co najmniej 1% ceny wywoławczej.
4. Wyłonienie zwycięzcy – zwycięzcą licytacji jest osoba, która zaoferowała najwyższą cenę. Organizator powtarza tę sumę trzykrotnie, by upewnić się, że nikt nie jest zainteresowany jej przebiciem. Ostatecznego zwycięzcę licytacji potwierdza decyzja sądu, która musi się uprawomocnić.
5. Zapłata ceny licytacyjnej – zwycięzca licytacji jest zobowiązany do zapłacenia ceny licytacyjnej w określonym terminie. Licytację zatwierdza sąd, a po uprawomocnieniu się jego decyzji zwycięzca otrzymuje wezwanie do zapłaty z terminem 14-dniowym. Cena licytacyjna w wezwaniu jest pomniejszona o wpłacone wcześniej wadium. Jeśli zwycięzca nie ureguluje swojego zobowiązania, musi liczyć się z utratą wadium.
6. Przekazanie mienia – po opłaceniu ceny licytacyjnej komornik przekazuje mienie zwycięzcy licytacji. W przypadku nieruchomości postanowienie o przysądzeniu własności potwierdza wpis do księgi wieczystej.

Licytacja komornicza jest skomplikowanym procesem, dlatego przed podjęciem decyzji o udziale w takiej procedurze warto zapoznać się ze wszystkimi warunkami i zasadami jej przeprowadzania. Należy być świadomym m.in. tego, że uczestnicy licytacji komorniczej mają zarówno prawa, jak i obowiązki.

Prawa uczestników licytacji

• Prawo do udziału w licytacji – każdy, kto spełnia warunki licytacji (np. wpłacił wadium), ma prawo wziąć w niej udział.
• Prawo do informacji – uczestnicy mają prawo do uzyskania pełnych informacji o licytowanych przedmiotach, w tym o ich stanie technicznym, prawnym, wszelkich obciążeniach i wadach. Tylko na takiej podstawie mogą podjąć rozsądną decyzję o wzięciu udziału w licytacji.
• Prawo do składania ofert – uczestnicy mają prawo do składania ofert cenowych na licytowanym przedmiocie. Przebijanie odbywa się jednak zgodnie z ustalonymi zasadami (o co najmniej 1% ceny wywoławczej).
• Prawo do odstąpienia od umowy – zwycięzca licytacji ma prawo odstąpić od umowy kupna mimo wygranej licytacji. Musi się jednak liczyć z tym, że zmiana decyzji skutkować będzie konsekwencjami finansowymi (utrata wpłaconego wadium).

Obowiązki uczestników licytacji

• Obowiązek wpłaty wadium – przed udziałem w licytacji należy wpłacić wadium na konto komornika. Zwykle jest to 10% ceny wywoławczej. Biorąc pod uwagę fakt, że licytowane przedmioty mogą mieć wysoką wartość, a wadium można stracić, warto się dobrze zastanowić przed zgłoszeniem swojego udziału.
• Obowiązek zapłaty ceny licytacyjnej – zwycięzca licytacji ma obowiązek zapłaty ceny licytacyjnej w określonym terminie (zazwyczaj w ciągu 30 dni od dnia zakończenia licytacji), tj. po uprawomocnieniu się decyzji sądu o przybiciu i przed upływem 14 dni od otrzymania wezwania do zapłaty.
• Obowiązek odbioru mienia – po zapłacie ceny licytacyjnej zwycięzca ma obowiązek odebrać mienie od komornika.
• Obowiązek przestrzegania przepisów – uczestnicy mają obowiązek przestrzegać przepisów dotyczących licytacji komorniczej, w tym zasad jej przeprowadzania i zasad postępowania egzekucyjnego.

Wszelkie czynności licytacyjne są jawne i dostępne dla wszystkich zainteresowanych. Komornik jest odpowiedzialny za prawidłowy przebieg licytacji, a jego decyzje są wiążące dla wszystkich uczestników. Cena wywoławcza jest przez niego ustalana na podstawie wartości rzeczywistej mienia. Trzeba jednak pamiętać, że licytacja komornicza nie daje żadnych gwarancji co do stanu czy wartości licytowanego mienia. Nabywca kupuje je „w stanie istniejącym”. Może odstąpić od umowy kupna mienia, jednak w tym przypadku straci wpłacone wadium.

Zobacz także: Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji – czym jest? Jak powinno wyglądać?

Co się dzieje po licytacji komorniczej?

Po zakończeniu licytacji komorniczej rozpoczyna się szereg czynności, które prowadzą do przekazania mienia nabywcy. Komornik ogłasza zwycięzcę i sporządza protokół licytacji, w którym zapisuje wszystkie istotne informacje, m.in. datę i miejsce licytacji, cenę wywoławczą i licytacyjną, dane zwycięzcy oraz dłużnika.

Zwycięzca licytacji ma obowiązek zapłacić cenę licytacyjną w terminie określonym przez komornika. Uczestnikom licytacji, którzy nie wygrali, wadium jest zwracane w terminie określonym przez komornika. Wadium zwycięzcy z kolei zostaje zaliczone na poczet ceny sprzedaży.

Po upływie wyznaczonego terminu komornik sprawdza, czy zwycięzca uiścił należność za wylicytowane mienie. Po potwierdzeniu wpłaty ceny licytacyjnej komornik przekazuje mienie nabywcy. W przypadku nieruchomości dokonuje wykreślenia z księgi wieczystej poprzedniego (dłużnika) i wpisania nowego właściciela (zwycięzcy licytacji).

Pieniądze uzyskane z licytacji komorniczej służą do spłaty długu. W przypadku, gdy po spłaceniu wierzyciela pozostają pieniądze, komornik przekazuje je dłużnikowi.

Czy warto brać udział w licytacjach komorniczych?

Udział w licytacji komorniczej może być korzystny, ale wiąże się z pewnym ryzykiem. Przed podjęciem decyzji o udziale dokładnie przeanalizuj wszystkie za i przeciw, zasięgnij porady fachowca i upewnij się, że rozumiesz wszystkie prawa i obowiązki uczestników licytacji.

Do wzięcia udziału w licytacji komorniczej skłaniają przede wszystkim atrakcyjne ceny – często dużo poniżej rynkowej wartości. Licytacje komornicze wiążą się jednocześnie z pewnym ryzykiem (np. niewyjaśnionymi obciążeniami, wadami prawnymi lub ukrytymi wadami mienia). Licytacja komornicza nie daje żadnej gwarancji co do stanu czy wartości licytowanego mienia.

A jeśli zastanawiasz się, czy doprowadzenie do licytacji komorniczej mienia Twojego dłużnika to najlepsze rozwiązanie, żeby odzyskać pieniądze, które jest Ci winien, rozważ najpierw inne opcje. Jeśli nie możesz wyegzekwować spłaty długu, może Cię zainteresować giełda wierzytelności. A jeśli dłużnik wykazuje chęć współpracy, eksperci Kaczmarski Inkasso mogą wesprzeć Cię w skutecznej windykacji polubownej, a jeśli będzie taka potrzeba – także na drodze sądowej. Skontaktuj się z naszymi specjalistami, by dowiedzieć się więcej.