Strefa wiedzy
Strona główna / Strefa wiedzy / Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – co to takiego i z czym się wiąże?

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – co to takiego i z czym się wiąże?

Niezapłacone faktury sprawiają, że Twoja firma traci płynność finansową, a Twoi dłużnicy nie reagują nawet na ponaglenia w postaci przedsądowych wezwań do zapłaty? W takiej sytuacji sprawa zazwyczaj trafia do sądu, a ten – np. na drodze postępowania upominawczego – wydaje nakaz zapłaty. Sprawdź, z czym wiąże się takie postanowienie i czy jest ono równoznaczne z tym, że można już składać wniosek o wszczęcie egzekucji komorniczej.

Czym jest postępowanie upominawcze w windykacji?

Działania w ramach tzw. miękkiej windykacji – rozmowy telefoniczne, osobiste spotkania z dłużnikiem i próby negocjacji – nie zawsze przynoszą oczekiwany skutek. Jak wynika z raportu pt. „Przeterminowanie faktur w polskich przedsiębiorstwach” wykonanego na zlecenie Kaczmarski Inkasso, nieopłacone faktury są powodem, przez który prawie 70% polskich firm nie może się rozwijać i stopniowo traci płynność finansową. Próby odzyskania należnych środków często mają swój finał w sądzie, który rozpoznaje takie sprawy w trybie postępowań nakazowych, upominawczych lub EPU, czyli elektronicznych postępowań upominawczych.

Postępowanie upominawcze nie wymaga przeprowadzania tradycyjnej rozprawy z udziałem stron, pełnomocników czy świadków. Tutaj wystarczy stosowny pozew oraz załączona do niego dokumentacja, którą sąd przegląda i ocenia na posiedzeniu niejawnym. Zasadność roszczenia wierzyciela jest oceniana na podstawie przedstawionych przez niego dokumentów, np. nieopłaconej faktury wraz z poświadczeniem odbioru towaru lub zrealizowania usługi. W przeciwieństwie do postępowania nakazowego, nie istnieje tutaj zamknięty wykaz dokumentów, które mogą posłużyć jako dowody. Do pozwu można więc dołączyć wiele różnych dowodów, pod warunkiem że są one klarowne i pomogą sądowi w ocenie sprawy.

Pamiętaj, że wszczęcie sprawy sądowej to przede wszystkim objaw troski o interesy Twojej firmy. Jeśli obawiasz się związanych z nią formalności, pamiętaj, że w tych działaniach może wyręczyć Cię firma windykacyjna. Wystarczy, że podpiszesz umowę, a profesjonalny windykator przejmie zadanie odzyskania Twoich pieniędzy.

Kaczmarski Inkasso w ramach realizacji usługi windykacji polubownej może opublikować dane dłużnika na internetowej giełdzie wierzytelności. Kiedy ktoś zgłosi się, że chce kupić wystawiony dług, poinformujemy Cię o ofercie i sam podejmiesz decyzję, czy chcesz dokonać cesji wierzytelności. Ponadto możemy przekazać informację o zadłużeniu do Krajowego Rejestru Długów BIG SA. Jest to odrębna sankcja, która może być dla Twojego dłużnika dotkliwa, tym bardziej jeśli planuje nawiązanie współpracy z nowymi podmiotami.

Co to jest nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Nakaz zapłaty to orzeczenie, które wydaje sąd po rozpatrzeniu sprawy w ramach postępowania upominawczego. Jest to zarazem tytuł egzekucyjny, który stanowi punkt wyjścia, aby wszcząć procedurę komorniczą. Zanim jednak do sprawy wkroczy komornik:
  1. dłużnik otrzymuje wspomniany nakaz zapłaty i ma 2 tygodnie na spłatę swojego zobowiązania. W tym czasie może złożyć sprzeciw, który powoduje, że sprawa nie trafia do sądu wyższej instancji, ale rozpoczyna swój bieg od nowa;
  2. tytuł egzekucyjny musi zostać opatrzony klauzulą wykonalności. W praktyce oznacza to, że w toku odrębnego postępowania sąd raz jeszcze przygląda się temu dokumentowi, żeby stwierdzić, czy spełnia on wszystkie wymogi formalne i prawne, aby stać się podstawą do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Jeśli klauzula wykonalności zostaje przyznana, wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym, który daje podstawę do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Przeczytaj także: „Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym – co to takiego? Jakie ma skutki?”

Kiedy sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, jeśli tylko uzna, że przedstawiona dokumentacja nie budzi żadnych wątpliwości i jest wystarczająca, aby stwierdzić, że wierzyciel słusznie domaga się spłaty zobowiązania.

Sędzia nie wyda nakazu zapłaty, jeśli uzna, że występują okoliczności wykluczające opisane w Kodeksie postępowania cywilnego (art. 499), czyli:
  • roszczenie jest bezzasadne;
  • przytoczone okoliczności sprawy budzą wątpliwość;
  • zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego;
  • miejsce pobytu osoby pozwanej nie jest znane lub doręczenie nakazu nie może nastąpić w kraju.

Pamiętaj, że lista dowodów, jakie można przedstawić w postępowaniu upominawczym, ma charakter otwarty, tj. do pozwu możesz także dołączyć wezwania do zapłaty mailem oraz wszelkie próby kontaktu z dłużnikiem, które da się w jakikolwiek sposób udowodnić.

Ile trwa wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym jest zazwyczaj wydawany ok. 2 miesiące od momentu złożenia pozwu. W przypadku mało skomplikowanych spraw czas ten może skrócić się do kilkunastu lub nawet kilku dni. Proste sprawy o zapłatę sąd może rozpatrzyć online w trybie elektronicznego postępowania upominawczego (EPU). Procesy online nie różnią się szczególnie od postępowań przeprowadzanych w sposób tradycyjny. Wybór takiej ścieżki daje możliwość skrócenia czasu oczekiwania na nakaz zapłaty i opatrzenie go klauzulą wykonalności, a ponadto upraszcza formalności.

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym – czy jest możliwy?

Dłużnik, który otrzyma nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, ma prawo wyrazić sprzeciw. Termin na jego złożenie to zazwyczaj 2 tygodnie od doręczenia nakazu zapłaty, jednak może on się różnić w zależności od tego, w jakie miejsce musi trafić list polecony zawierający orzeczenie sądowe. Osoby przebywające w kraju mają na to 2 tygodnie, osoby zamieszkałe i przebywające na terenie Unii Europejskiej – miesiąc, jeżeli zaś dłużnik przebywa poza terytorium UE i to tam trzeba dostarczyć mu nakaz zapłaty, czas na formalne wyrażenie sprzeciwu to aż 3 miesiące.

Dokument ma formę pisma procesowego, które powinno być skonstruowane według określonych reguł i musi zawierać stosowne uzasadnienie. Bardzo często dłużnicy są reprezentowani przez profesjonalnych adwokatów i radców prawnych, którzy tworzą te pisma w ich imieniu.

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – jakie ma konsekwencje?

Nakaz zapłaty zobowiązuje osobę zadłużoną do spłaty należności w ciągu 2 tygodni od momentu doręczenia pisma. Wiele z nich decyduje się na wydłużenie tego procesu, składając sprzeciw, dzięki któremu sprawa najczęściej zaczyna toczyć się od nowa. Sądowy nakaz zapłaty opatrzony klauzulą wykonalności stanowi podstawę do rozpoczęcia egzekucji komorniczej. Jest ona przeprowadzana przez funkcjonariusza publicznego na podstawie wniosku wierzyciela, który dysponuje już tytułem wykonawczym. Zajęcie komornicze może objąć m.in. nieruchomości, ruchomości, wynagrodzenie, konto bankowe czy świadczenia emerytalno-rentowe na określonych przez prawo zasadach.

Sprawdź, na czym polega monitoring należności i w jaki sposób skutecznie egzekwować należności od swoich dłużników!

Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi


Po jakim czasie przedawnia się nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Na podstawie aktualnych przepisów, które weszły w życie w lipcu 2018 r., jeżeli wierzyciel wystąpił o nadanie klauzuli wykonalności, nakaz zapłaty przedawnia się po 6 latach (dotyczy to kwoty głównej), a po 3 latach przedawniają się odsetki.

Czy nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym jest wyrokiem?

Nakaz zapłaty to orzeczenie, które nie jest wyrokiem. Gdy nie spotka się ze sprzeciwem dłużnika i otrzyma klauzulę wykonalności, ma w praktyce skutki prawomocnego wyroku.

Czym różni się nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym i upominawczym?

Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym stanowi z chwilą wydania tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. W przypadku nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym konieczne jest jeszcze wydanie klauzuli wykonalności, co nieco wydłuża czas trwania całej procedury.