Restrukturyzacja i postępowanie restrukturyzacyjne

Co to znaczy restrukturyzować?

Restrukturyzacja to proces wprowadzania zmian w strukturze organizacyjnej, finansowej lub operacyjnej przedsiębiorstwa w celu poprawy jego efektywności, rentowności lub stabilności. Restrukturyzacja może dotyczyć różnych obszarów działalności firmy i być stosowana w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo napotyka trudności finansowe, na rynku zachodzą istotne zmiany, pojawia się potrzeba dostosowania do zmieniających się warunków lub też planowanych połączeń, przejęć czy podziałów przedsiębiorstw.

Restrukturyzacja jest najczęściej stosowana w celu poprawy konkurencyjności i dostosowania podmiotu do zmieniającego się otoczenia biznesowego. W niektórych przypadkach restrukturyzacja bywa wręcz koniecznością dla przetrwania przedsiębiorstwa w sytuacji kryzysowej lub w razie pojawienia się poważnych kłopotów finansowych. Upadłość firmy oznacza bowiem brak możliwości spłaty zobowiązań, a zaspokojenie roszczeń wierzycieli jest jednym z celów postępowania restrukturyzacyjnego.

Jakie są rodzaje restrukturyzacji?

Istnieje kilka różnych typów restrukturyzacji. Są one stosowane w zależności od konkretnych potrzeb i sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo. Najczęściej występującymi rodzajami restrukturyzacji są:

1. Restrukturyzacja finansowa – dotyczy zmian w strukturze finansowej przedsiębiorstwa, takich jak restrukturyzacja długu, renegocjacja warunków kredytów, zmiany w kapitale zakładowym, refinansowanie lub przegląd inwestycji. Celem jest poprawa płynności finansowej i zbilansowanie struktury kapitałowej.
2. Restrukturyzacja operacyjna – koncentruje się na zmianach w procesach operacyjnych i sposobie zarządzania przedsiębiorstwem. Może obejmować optymalizację procesów produkcyjnych, redukcję kosztów, restrukturyzację działów, wprowadzenie efektywniejszych systemów zarządzania lub poprawę wydajności działania.
3. Restrukturyzacja strategiczna – dotyczy zmian w strategii biznesowej przedsiębiorstwa. Może to obejmować zmianę rynków docelowych, wprowadzenie nowych produktów lub usług, reorganizację struktury sprzedaży, dostosowanie oferty do zmieniających się potrzeb klientów lub otoczenia biznesowego.
4. Restrukturyzacja organizacyjna – skoncentrowana na zmianach w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa, w tym na zmianach w strukturze zarządzania, podziału zadań i obowiązków, a także redukcji zatrudnienia.

Rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych

Istnieją cztery podstawowe rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych, przewidziane w polskim prawie restrukturyzacyjnym:

• postępowanie o zatwierdzenie układu;
• przyspieszone postępowanie układowe;
• postępowanie układowe;
• postępowanie sanacyjne.

Postępowanie o zatwierdzenie układu to forma restrukturyzacji prowadzona poza sądem, co odróżnia ją od trzech pozostałych form. W tym przypadku dłużnik zawiera układ z wierzycielami i składa wniosek o jego zatwierdzenie. Przyspieszone postępowanie układowe oraz postępowanie układowe odbywają się przed sądem upadłościowym i różnią się m.in. długością trwania, formalnością procesu i wysokością kosztów.

Przyspieszone postępowanie układowe jest szybszą alternatywą dla postępowania układowego, jednak nie każdy może z niego skorzystać. To rozwiązanie dla przedsiębiorców, w których przypadku suma wierzytelności spornych (kwestionowanych przez dłużnika) nie przekracza 15% wierzytelności uprawniających do głosowania. Pisząc prościej, jeśli sytuacja przedsiębiorstwa nie jest przesadnie trudna, może ono skorzystać z dwóch pierwszych wariantów. Jeżeli jednak znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, konieczne będzie postępowanie układowe.

Ostatni rodzaj to postępowanie sanacyjne – najbardziej sformalizowane i restrykcyjne z nich. Przewiduje utratę zarządu nad przedsiębiorstwem na rzecz zarządcy oraz zastosowanie środków sanacyjnych w celu przywrócenia płynności finansowej.

Na czym polega postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne jest procesem, w ramach którego przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej podejmuje działania mające na celu restrukturyzację zadłużenia i zobowiązań w celu uniknięcia upadłości. To mechanizm pozwalający na negocjacje warunków spłaty długów, zmianę harmonogramu spłat oraz podjęcie innych działań mających na celu poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest umożliwienie dłużnikowi uregulowania zobowiązań wobec wierzycieli, przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości działania biznesu.

W pewnych sytuacjach postępowanie restrukturyzacyjne może stanowić alternatywny sposób rozwiązania trudności finansowych przedsiębiorstwa, zamiast prowadzenia postępowania sądowego takiego jak np. pozew o zapłatę. W zależności od specyfiki sytuacji finansowej przedsiębiorstwa (istotną rolę odgrywać może również forma prawna działalności gospodarczej) i charakteru zadłużenia podejmowane są decyzje dotyczące wyboru odpowiedniego narzędzia rozwiązywania problemów finansowych.

Jak się przeprowadza restrukturyzację?

Jak postępowanie restrukturyzacyjne przebiega w praktyce? Do kluczowych elementów postępowania zalicza się następujące etapy:

1. Analiza sytuacji – pierwszym krokiem jest dokładna analiza sytuacji finansowej i operacyjnej przedsiębiorstwa, identyfikacja problemów i czynników prowadzących do trudności finansowych. Cele na tym etapie to zrozumienie przyczyn kryzysu i określenie obszarów wymagających poprawy.
2. Plan restrukturyzacyjny – na podstawie analizy sytuacji opracowuje się plan restrukturyzacyjny, określający strategię, cele i działania mające prowadzić do poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Może on obejmować zmiany w strukturze długu, redukcję kosztów, restrukturyzację operacyjną lub zmiany w zarządzaniu.
3. Negocjacje z wierzycielami – ważnym elementem postępowania restrukturyzacyjnego jest negocjowanie warunków spłaty zobowiązań z wierzycielami. Może to obejmować renegocjację warunków kredytów, restrukturyzację długu, zawarcie porozumień w sprawie spłaty rat lub też uzgodnienie harmonogramu spłat.
4. Monitorowanie postępu – w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego ważne jest monitorowanie postępów w realizacji planu restrukturyzacyjnego i wprowadzanie korekt (jeśli zaistnieje taka konieczność). Regularne analizy sytuacji finansowej pozwalają na bieżące reagowanie na zmiany i skuteczne adresowanie problemów.
5. Wsparcie doradcze – w przypadku skomplikowanej sytuacji finansowej warto skorzystać z pomocy specjalistów, takich jak doradcy restrukturyzacyjni, prawnicy specjalizujący się w restrukturyzacji czy doradcy finansowi. Ich wiedza i doświadczenie z pewnością będą cennym wsparciem w procesie restrukturyzacji.

Restrukturyzacja jest procesem kompleksowym, który wymaga odpowiedniego przygotowania, zaangażowania zespołu zarządzającego oraz skutecznej koordynacji działań. Kluczowy element stanowi również elastyczność i gotowość do dostosowania planu restrukturyzacyjnego do zmieniających się warunków i sytuacji przedsiębiorstwa. Jeśli potrzebujesz profesjonalnego wsparcia w jakimkolwiek z tych aspektów, skorzystaj z wiedzy i doświadczenia ekspertów Kaczmarski Inkasso. Przeprowadzą Cię przez cały proces i posłużą radą na każdym z etapów restrukturyzacji.