Tytuł wykonawczy – czym jest i jak go uzyskać?

Czym jest tytuł wykonawczy?

Tytuł wykonawczy to dokument, który daje wierzycielowi prawo do wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi. Oznacza to, że jeśli jesteś wierzycielem, to po jego uzyskaniu możesz zlecić komornikowi odzyskanie Twoich pieniędzy. W praktyce tytuł wykonawczy składa się z dwóch głównych elementów: tytułu egzekucyjnego i klauzuli wykonalności.

Tytuł egzekucyjny potwierdza istnienie roszczenia, może nim być np. wyrok sądu, w którym dłużnik został zobowiązany do zapłaty określonej kwoty. Klauzula wykonalności to z kolei urzędowe potwierdzenie, że ten tytuł egzekucyjny jest prawomocny i można na jego podstawie rozpocząć egzekucję. O tytule wykonawczym można mówić dopiero w sytuacji, gdy tytuł egzekucyjny ma klauzulę wykonalności.

Jako wierzyciel powinieneś najpierw uzyskać tytuł egzekucyjny, a potem wystąpić do sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Dopiero po spełnieniu tych warunków możesz przystąpić do działania i zlecić komornikowi przeprowadzenie egzekucji i w tn sposób odzyskać swoje pieniądze od dłużnika.

Do czego potrzebny jest tytuł wykonawczy?

Tytuł wykonawczy jest kluczowy w procesie windykacji, ponieważ umożliwia wierzycielowi skuteczne dochodzenie swoich należności. Bez niego nie można wszcząć postępowania egzekucyjnego, co oznacza, że wierzyciel pozostaje bezsilny wobec dłużnika, który nie chce lub z różnych powodów nie może spłacić swojego długu. Tytuł wykonawczy działa tym samym jak zielone światło dla komornika.

Komornik na podstawie tytułu wykonawczego może zająć wynagrodzenie dłużnika, jego konto bankowe czy nawet doprowadzić do licytacji mienia. Tytuł wykonawczy pozwala nie tylko na przymusowe ściąganie należności, ale daje też wierzycielowi pewność prawną. Oznacza to, że ma on solidne podstawy do działania i może liczyć na wsparcie organów ścigania w dochodzeniu swoich roszczeń. W przypadku braku takiego dokumentu wierzyciel musiałby polegać jedynie na dobrej woli dłużnika i dobrowolnych płatnościach z jego strony.

Rodzaje tytułów wykonawczych

W polskim systemie prawnym tytułami wykonawczymi zgodnie z art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego mogą stać różne tytuły egzekucyjne z klauzulą wykonalności, m.in.:

1. Wyrok sądowy – może dotyczyć różnych roszczeń, w tym świadczeń pieniężnych i niepieniężnych.
2. Nakaz zapłaty – wydawany w postępowaniu upominawczym, nakaz zapłaty również stanowi tytuł wykonawczy po nadaniu klauzuli wykonalności. Jest to szybka forma uzyskania orzeczenia przez wierzyciela.
3. Ugoda sądowa – ugoda zawarta przed sądem i zatwierdzona przez sędziego może być tytułem wykonawczym. Umożliwia ona wierzycielowi dochodzenie roszczeń zgodnie z ustaleniami zawartymi w porozumieniu.
4. Akt notarialny – w przypadku gdy dłużnik poddał się egzekucji w akcie notarialnym, taki dokument może stanowić tytuł wykonawczy, co oznacza, że wierzyciel może bezpośrednio na jego podstawie rozpocząć egzekucję.

Jak krok po kroku uzyskać tytuł wykonawczy?

Uzyskanie tytułu wykonawczego to proces, który składa się z kilku etapów. W przypadku wejścia na drogę sądową zaliczamy do nich m.in.:

1. Złożenie pozwu do sądu przeciwko dłużnikowi – w pozwie dokładnie opisz swoje roszczenie oraz przedstaw dowody potwierdzające istnienie długu.
2. Postępowanie sądowe – po wniesieniu pozwu sprawa trafia do sądu, który ją rozpatruje. Może to odbywać się na rozprawie (tradycyjne postępowanie) lub w e-sądzie, w trybie uproszczonym – w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU). W EPU nie ma rozprawy, sąd wydaje nakaz zapłaty, który staje się prawomocny, jeśli dłużnik nie wniesie sprzeciwu w terminie 14 dni od jego doręczenia. Dłużnik ma prawo przedstawić swoje argumenty i bronić się przed wniesionymi przeciwko niemu zarzutami.
3. Wyrok sądu – sąd wydaje wyrok lub nakaz zapłaty, w którym stwierdza istnienie lub brak roszczenia. Jeśli wyrok jest korzystny dla wierzyciela (potwierdzający Twoje roszczenie), staje się podstawą do dalszych działań.
4. Nadanie klauzuli wykonalności – po uprawomocnieniu się wyroku czy nakazu zapłaty (tj. gdy minie czas na apelację czy złożenie sprzeciwu) złóż wniosek o nadanie klauzuli wykonalności do sądu, który wydał wyrok.
5. Otrzymanie tytułu wykonawczego – po nadaniu klauzuli wykonalności przez sąd otrzymujesz tytuł wykonawczy, który uprawnia Cię do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Możesz tym samym skontaktować się z komornikiem i rozpocząć egzekucję długu.

Cały proces może wymagać czasu i cierpliwości. Jak długo trwa uzyskanie tytułu wykonawczego? Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak postawione pytanie. Zazwyczaj jest to od 2 do 6 tygodni, jednak wiele zależy od konkretnego przypadku, rodzaju sprawy, obciążenia sądu czy kompletności dokumentów. Trzeba być również przygotowanym na to, że z różnych przyczyn administracyjnych mogą wystąpić pewne opóźnienia. Najważniejszym etapem jest nadanie klauzuli wykonalności, które zgodnie z przepisami (art. 781 KPC) powinno nastąpić niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od złożenia wniosku przez wierzyciela, po uprawomocnieniu się orzeczenia.

Co dalej po uzyskaniu tytułu wykonawczego? Egzekucja komornicza

Po uzyskaniu tytułu wykonawczego wierzyciel może złożyć wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji długu. Komornik w ramach swoich działań może zająć wynagrodzenie dłużnika, jego konto bankowe lub przeprowadzić licytację mienia. Wierzyciel powinien być na bieżąco informowany o postępach egzekucji.

Czy po uzyskaniu tytułu wykonawczego warto od razu przechodzić do egzekucji długu? Oczywiście jest to kwestia indywidualna, jednak czasami warto rozważyć możliwość negocjacji z dłużnikiem. Dobrze poprowadzone rozmowy potrafią doprowadzić do ugody i szybszego uregulowania długu bez potrzeby dalszych działań egzekucyjnych, które często rozciągają się w czasie. Rozsądnym pomysłem będzie również skonsultowanie swoich wątpliwości i planowanych kroków z profesjonalistami. Chcesz uzyskać wsparcie naszych ekspertów? Niezależnie od tego, na którym etapie drogi sądowej jesteś, skontaktuj się z nami i dowiedz się, jak będziemy mogli wesprzeć Cię w odzyskaniu Twoich pieniędzy.